Tỉnh Phú Yên đang tích cực triển khai các biện pháp ngăn chặn tàu cá của ngư dân khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; đồng thời cấp bách chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định. Một thực trạng đang có chiều hướng gia tăng trong thời gian gần đây. Vấn đề đặt ra lúc này là quản lý như thế nào để tiến tới không còn tình trạng tàu cá và ngư dân chúng ta vi phạm vùng biển nước ngoài trong khai thác thuỷ sản.

Nỗ lực ngăn chặn khai thác thủy sản trái phép ở vùng biển nước ngoài

Sau hơn 2 tháng bị lực lượng cảnh sát biển Philippines bắt giam tại đồn cảnh sát thị trấn Bo-li-nao, tỉnh Pan-ga-si-nan, Philippine, đầu tháng 12/2017, 5 ngư dân trên tàu cá PY 96173 TS của ông Phạm Tô, phường Phú Đông, TP Tuy Hoà được trở về với gia đình. Ngày trở về, nhưng vẫn còn đó nỗi lo vì những mất mát quá lớn sau chuyến biển này. Lực lượng thực thi pháp luật nước ngoài đã có nhiều biện pháp rất cứng rắn đối với ngư dân Việt Nam khi bị bắt như: Thu hủy phương tiện, đốt cháy toàn bộ tài sản; phạt tù, phạt tiền...

Tuy nhiên, bất chấp quy định của pháp luật và các biện pháp xử lý của chính quyền nước sở tại, một số chủ tàu, thuyền trưởng vẫn lén lút đưa thuyền viên ra nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép với nhiều lý do khác nhau. Từ năm 2010 đến nay đã có 10 vụ, 11 tàu cá với 111 ngư dân Phú Yên bị lực lượng tuần tra các nước bắt giữ. Trong các vụ vi phạm, có 2 tàu bị bắt 2 lần cùng 16 ngư dân. Nguyên nhân chủ yếu là do tình hình tranh chấp trên Biển Đông diễn biến phức tạp; một số ngư dân khai thác hải sản trên các vùng biển chồng lấn; có trường hợp thuyền trưởng cố tình vi phạm vùng biển các nước do nguồn lợi thủy sản dồi dào.

Thời gian qua, các ngành và lực lượng chức năng tuyên truyền pháp luật, xử lý sai phạm và tổ chức ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài cho 1.170 chủ tàu cá, nhưng tình trạng vi phạm vẫn tái diễn. Khi bị bắt, quá trình xử lý thường chậm và bị động, do ngư dân không xác định chính xác kinh độ, vĩ độ, gây khó khăn trong công tác đấu tranh ngoại giao.

Theo bà con ngư dân, việc trang bị các thiết bị vệ tinh trên tàu cá là rất cần thiết, giúp ngành chức năng dễ dàng trong việc kiểm soát hành trình tàu cá trên biển và ngư dân cũng dễ dàng xác định vị trí đánh bắt trong vùng biển hợp pháp của Việt Nam. Đồng thời tăng cường lực lượng chức năng trên biển để kịp thời hỗ trợ ngư dân.

Để ngăn chặn tàu cá của ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài; đồng thời cấp bách khắc phục cảnh báo của Ủy ban Châu Âu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, tỉnh Phú Yên đã chỉ đạo các ngành liên quan cùng lực lượng chức năng tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 689 và Công điện số 732 của Thủ tướng Chính phủ. Các biện pháp mạnh cũng được UBND tỉnh Phú Yên đưa ra.

Tại hội nghị tuyên truyền về biên giới lãnh tổ do Bộ Ngoại giao tổ chức cho 3 tỉnh, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, nhất là công tác bảo hộ ngư dân mới đây, Phú Yên cũng kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương chỉ đạo tăng cường sự hiện diện của các lực lượng chức năng trên các vùng biển, nhất là vùng biển xa để bảo vệ quyền lợi chính đáng của ngư dân và cảnh báo, ngăn chặn vi phạm; tăng cường hợp tác nghề cá với các nước để đưa tàu cá của ngư dân Việt Nam sang khai thác ở vùng biển của quốc gia có hợp đồng hợp tác khai thác hải sản./.

Tin, ảnh Lê Biết, Quốc Hoàn