Chợ cá ngừ đại dương - nét sinh hoạt văn hóa đặc trưng người dân vùng biển

Phú Yên là một trong các địa phương ven biển miền Trung có thế mạnh nghề khai thác cá ngừ đại dương. Sau mỗi chuyến biển, thuyền của ngư dân bắt đầu cập cảng. Đây cũng chính là thời điểm chợ cá ngừ đại dương hoạt động nhộn nhịp, tấp nập. Ở chợ, khi là câu chuyện chuyến biển dài hơn nửa tháng, khi là sản lượng cá, giá cá mua bán, và cả chuyện kể về nghề cá của bà con ngư dân. Chợ cá ngừ Đông Tác, TP.Tuy Hòa, chợ cá truyền thống phản ánh nét văn hóa đậm chất riêng của nghề câu cá ngừ đại dương Nam Trung bộ.

Mỗi chuyến biển về, hàng chục tàu đánh bắt cá ngừ đại dương cập cảng Đông Tác, TP.Tuy Hòa. Lúc này, các thuyền viên của những con tàu bắt đầu kéo dây ròng rọc đưa cá ngừ từ hầm tàu cá lên bờ. Không khí khẩn trương, nhịp nhàng. Kinh nghiệm đánh bắt cá ngừ, chẳng ngư dân nào thiếu. Thông thường, ngư dân sẽ ra khơi sau ngày 16 âm lịch, và khoảng mùng 10 tháng sau khi trăng lên sẽ trở về bến. Câu cá ngừ bắt đầu vào 23 giờ cho đến sáng hôm sau, cá ngừ chỉ câu vào những đêm tối, trăng sáng là lúc thuyền quay về đất liền.

Phụ thuộc vào tàu cá cập cảng nên chợ cá ngừ Đông Tác mỗi tháng cũng chỉ hoạt động khoảng 5 ngày. Nhưng nơi này lại khắc họa rõ nhất về sức lao động của người dân vùng biển. Vươn khơi chủ yếu là đàn ông, thanh niên trong làng, nhưng hiếm có nơi nào việc khiêng cá, vận chuyển cá lại là việc của phụ nữ. Công việc này tuy vất vả nhưng là mưu sinh của rất nhiều chị em, ai cũng nhiệt tình, trách nghiệm.

Chợ cá là một nét sinh hoạt văn hóa đặc trưng của người dân vùng biển, là một phần không thể thiếu của ngư dân. Chẳng vì thế mà cứ mỗi lần hay tin tàu cập cảng, ngay cả những người lớn tuổi đã nghỉ nghề cũng ra chợ cá, như một thói quen không thể bỏ.
Ánh nắng buổi sáng ngập tràn khắp cảng cá, đây cũng là lúc chợ cá hoạt động nhộn nhịp nhất. Ở chợ cá ngừ phải lên đến hàng trăm người, mỗi người một công việc khác nhau, ai nấy cũng đều khẩn trương. Với các thuyền viên, niềm vui lớn nhất vẫn là chuyện được mùa, được giá, thêm thu nhập sau gần một tháng ngoài biển khơi.

Phú Yên là địa phương đi đầu trong cả nước về đánh bắt cá ngừ đại dương. Mỗi năm, Phú Yên khai thác từ 5-7 ngàn tấn. Khi người dân Phú Yên bắt đầu có những chuyến vươn khơi đầu tiên hình thành nên nghề câu cá ngừ đại dương truyền thống, chợ cá cũng xuất hiện, gắn chặt với đời sống của nhiều người cho đến bây giờ. Từ chợ cá, những con cá ngừ đại dương tươi ngon, đạt chuẩn đã được xuất khẩu sang thị trường nước ngoài. Giờ đây nghề câu cá ngừ gặp nhiều khó khăn, nhưng những người yêu nghề vẫn gắn bám làng bám biển. Chợ cá vẫn ồn ào, nhộn nhịp, nơi tạo ra sinh kế cho nhiều người dân lao động động, là nơi gửi gắm niềm tin của bà con vùng biển về những chuyến biển đầy ắp cá tươi.

Như Thùy - An Bang